ÖZET

Mesane kanseri özellikle erkeklerde en sık görülen kanserlerden biridir. Mycobacterium bovis'in zayıflatılması ile elde edilen Bacillus Calmette-Guerin'in intravezikal uygulaması orta ve yüksek riskli vakalarda standart tedavi yöntemidir. Mikobakterilerin bu etkilerini immün sistemi uyararak yaptıkları düşünülmektedir. Canlı mikobakteri kullanımı ölüme kadar giden önemli yan etkilere yol açtığı için daha etkili ve daha az zararlı tedavi arayışları yoğun bir şekilde sürdürülmektedir. Mikobakterilerin diğer immünostimülanlarla birlikte uygulanması, genetiği değiştirilmiş suş kullanılması, patojen olmayan Mycobacterium phlei gibi yeni suşlarının araştırılması bu arayışlara örnektir. Tedavi için canlı hücre yerine hücre duvarı preparatları uygulanmasının yeterli olduğu gösterilmiştir. Çalışma grubumuz da, Mycobacterium phlei hücre duvarının çeşitli alt fraksiyonlarının immünostimülan etkilerini incelemiş, sıcağa dayanıklı, suda çözünen, protein denatüranları ile muameleye dayanıksız, DNA içermeyen yapıların bu etkilerden sorumlu olabileceğini öne sürmüştür. İkinci aşamada 88 mikobakteri suşunun immünostimülan aktivitesi incelenmiş, patojen olmayan, hızlı üreyen 12 yeni suşun tedavide alternatif olabileceği görülmüştür. Bu suşların hücre duvarlarının çok boyutlu HPLC ile ayrıştırılma ve yapı analizi çalışmaları devam etmektedir. Elde edilen bulgular Mycobacterium phlei ile elde edilenlerle benzerlik göstermektedir. Daha ileri peptidomik ve proteomik araştırmaları ile etkin yapıların tamamen saflaştırılıp tanımlanması sonucu mikobakterilerin tümör tedavi edici mekanizması daha iyi anlaşılabilir ve daha az yan etkili ilaçların geliştirilmesi mümkün olabilir. Hayvan modellerinde in vivo etkilerin gösterilmesi de ayrıca gerekmektedir.